مطمئنا تا به حال در بسیاری از فیلم های سینمایی خارجی دیده اید که شخص با خودرو شخصی خود از کشوری به کشور دیگر سفر کرده است و یا اینکه از دوستان و بستگان خود شنیده اید که آنها نیز (به خصوص در ایام اربعین) با خودرو خود به کشور های همسایه سفر کرده اند. در این بخش قصد داریم تا در این زمینه بیشتر صحبت کرده و شما را با کاپوتاژ خودرو بیشتر آشنا کینم از این رو توصیه می کنیم که تا انتها با ما همراه باشید.
کاپوتاژ خودرو چیست؟
اولین نکته ای که در هنگام سفر با وسیله نقلیه شخصی به کشور دیگر می بایست رعایت کنید این است که مجوز های عبور و مرور وسیله نقلیه خود را همچون مجوزی عبور و مروری که برای خود و اعضای خانواده تان دریافت کرده اید را دریافت کنید. در این میان مطمئنا با واژه ای به نام کاپوتاژ آشنا خواهید شد. این واژه که به انگلیسی Cabotage بوده و واژه صحیح آن کابوتاژ است به علت مصطلح شدن واژه کاپوتاژ به همین نام در جامعه ایران خطاب می شود.
به طور کلی واژه کاپوتاژ برای کالاهای مختلفی به کار برده می شود و منظور اصلی از به کار بردن آن بدین معنی است که کالایی از کشور مبدا به کشور مقصد برده شده و سپس برگردانده می شود که در این بین خودرو نیز یکی از آن دسته از لوازم و وسیله هایی است که با استفاده از این قانون می توان آنرا با دریافت مجوز کاپوتاژ خودرو به کشور دیگری برده و سپس برگردانید.
نکات مربوط به کاپوتاژ خودرو
یکی از اصلی ترین نکاتی که برای دریافت کاپوتاژ خودرو می بایست به آن توجه داشته باشید این است که برای اینکه بتوانید از خودرو خود در کشور دیگری استفاده نمایید لازم است تا نسبت به دریافت پلاک و گواهینامه بین المللی اقدام نمایید.
مجوز کاپوتاژ که از ایران صادر می شود یکساله بوده و شما می توانید با دریافت آن در این مدت یکساله به دفعات بدون پرداخت عوارض گمرکی از کشور خارج شده و مجددا بازگردید. پس از پایان مهلت یکساله می بایست نسبت به باطل یا تمدید مهلت آن اقدام نمایید. توجه داشته باشید که در صورتی که نسبت به باطل کردن کاپوتاژ خودرو خود اقدام نکرده باشید مشمول جریمه ای در این زمینه خواهید شد.
پس از دریافت مجوز کاپوتاژ خودرو لازم است تا وسیله نقلیه خودرو را تنها از مرزهای دارای گمرک که دارای تشریفات کاپوتاژ هستند خارج و وارد نمایید.
در صورتی که قصد سفر به ترکیه یا برخی کشور های دیگر را دارید مشکلی از بابت مدل و سال ساخت و نوع خودرو نخواهید داشت اما ممکن است برای سفر به برخی دیگر از کشورهایی که این موارد برای آنها مهم است به مشکلاتی در این زمینه برخورد داشته باشید که از این رو می بایست به این نکته نیز دقت داشته باشید و از همخوانی مدل و نوع و ... ماشین خود با خواسته های کشور مبدا اطمینان حاصل نمایید.
برگه کاپوتاژی که به شما تحویل داده می شود یک مجوز قانونی بوده و برای همین در تمام طول سفر لازم است تا آنرا همراه خود داشته باشید.

طریقه دریافت کاپوتاژ خودرو
مطمئنا همینکه یکی از اصلی ترین سوالات شما در این زمینه این است که برای دریافت کاپوتاژ خودرو به کجا مراجعه کنیم؟ در پاسخ به این سوال می توان اینطور گفت که برای دریافت کاپوتاژ خودرو می بایست به یکی از مراکز گمرکی مراجعه نمایید. از طرف دیگر برای دریافت گواهینامه و پلاک بین المللی نیز می بایست به سازمان ایرانگردی و جهانگردی در خیابان خرمشهر مراجعه نمایید.
مدارک مورد نیاز برای کاپوتاژ خودرو
برای اینکه بتوانید کاپوتاژ خودرو خود را دریافت نمایید لازم است تا مدارک زیر را از قبل آماده نمایید. توجه داشته باشید که اگر قصد دارید تا برای خودروی شخص دیگری کاپوتاژ دریافت نمایید لازم است تا از وی وکالت نامه محضری دریافت نمایید.
برگ سبز یا سند مالکیت خودرو
سند یا برگهی کمپانی
کارت خودرو
گواهینامهی معتبر
بیمهنامهی معتبر
گذرنامه
یک قطعه عکس ۴*۳ رنگی برای صدور گواهینامهی بینالمللی
پرداخت هزینههای لازم شامل هزینه گواهینامه و پلاک بین المللی یکساله، کارت بین المللی یکساله خودرو، کارت عضویت یکساله کانون ایرانگردی و جهانگردی، برچست IR دائمی، برگه یکساله کاپوتاژ، عوارض خروج از مرز برای هر نفر.

دریافت کاپوتاژ خودرو چقدر زمان میبرد؟
در صورتی که تمامی مراحل را به درستی رفته باشید و همچنین همه مدارک مورد نیاز را از قبل تهیه کرده و هزینه ها را به موقع پرداخت نمایید حداکثر زمانی که نیاز است تا برگ کاپوتاژ خودرو شما صادر شود 2 ساعت خواهد بود و پس از آن می توانید خود را آماده سفر به خارج از کشور نمایید.
پلاک ترانزیت و مراحل دریافت آن
یکی از بخش هایی که در فرایند دریافت کاپوتاژ خودرو می بایست انجام دهید دریافت پلاک ترانزیت برای خودرویتان است. در بسیاری از موارد حق انتخاب شماره پلاک را به شما می دهند و شما می توانید شماره پلاک خود را خودتان تعیین کنید. این پلاک از نظر اندازه درست به اندازه پلاک های ایرانی است و از نظر اندازه تفاوتی با هم ندارند.
نصب پلاک ترانزیت بر روی خودرو
نصب پلاک ترانزیت از درب منزل در زمانی که قصد شروع مسافرت خارجی خود را دارید منع قانونی نداشته ولی نزد جامعه نیز عرف نیست این کار در کنار اینکه در جامعه و محله شما وجوه حساسیت بر انگیزی دارد سبب می شود تا در حین حرکت شما به سمت مرز بسیاری از ایست های بازرسی بر روی خودرو شما حساس شده و زمان زیادی را در این ایست بازرسیها به جهت بازرسی خودرو از دست بدهید.

بهترین زمان برای نصب پلاک ترانزیت بر روی بدنه خود نزدیک مرز بوده و بهتر است در زمان بازگشت نیز به محض ورود به ایران آنرا با پلاک ایران خود جایگزین نمایید. برخی از افراد به دلیل تجربه کمی که دارند پلاک ترانزیت خود را به وسیله پرچ همانند پلاک های دائمی در جای پلاک اصلی خود ثابت می کنند. این کار در کنار صرف هزینه و زمان اشتباه نیز هست.
بهترین کار برای ثبت پلاک ترانزیت بر روی خودرو استفاده از بست های پلاستیکی معروف به بست کمری است. این بست ها در کنار ارزان بودن، کارایی راحتی داشته و شما می توانید در کمتر از چند دقیقه پلاک خود را به کمک آنها بر روی پلاک ایران موجود بر روی خودرو خود نصب نمایید. همچنین در زمان برگشت و جایگزین کردن پلاک ایران نیز میتوانید آنرا به کمک یک کاتر یا چاقو باز نمایید و دیگر هزینه ای از بابت نصب مجدد پلاک ایران نیز نپردازید.

مدارک لازم جهت درخواست پلاک ترانزیت بین المللی
اصل پروانه خروج موقت معتبر صادره توسط یکی از گمرکات کشور و تصویر پشت و روی آن
اصل گذرنامه ایرانی مالک یا راننده مطابق اسامی معرفی شده در پروانه خروج معتبر و تصویر صفحات مشخصات و اعتبار گذرنامه
کارت خودرو یا شناسنامه مالکیت خودرو
تکمیل فرم های درخواست

نکته مربوط به پلاک ترانزیت
یک نکته مهم در رابطه با پلاک های ترانزیت آن است که پلاک های ترانزیت بر خلاف پلاک های ایرانی مخصوص خودرو هستند نه مالک آن از این رو در صورتی که در مهلت استفاده از پلاک های ترانزیت خودرو خود را فروختید بهتر است نسبت به ارائه پلاک های ترانزیت به خریدار نیز اقدام نمایید زیرا پلاکها برای خودرو آینده شما کارایی نخواهند داشت.